કાઠિયાવાડી ઘર  

ઘરની રક્ષક ડેલી અમારી,  ડેલી દીધી એટલે ઘર સલામત. 

બા’ ર ઊભા રહી ડેલી દેવા (કે દીધેલી ડેલી ઉઘાડવા), આગળિયાની કરી કરામત. 

ડેલી ખોલી અંદર આવો, લાંબી ઓસરી, હીંચકો ભાળો. 

ઓસરીના ખૂણામાં ખાંડણી; પાણિયારે બેડાની માંડણી.  

ઓસરીને ડાબે પડખે એકબીજાને અડકીને, 

ઘરની મર્યાદા સાચવતા,

રાતે જાગી દિવસે સૂતા, 

જોડિયા ભાઈ જેવા બે ઓરડા. 

ઓસરી ઉતરી ફળિયે આવો, 

આભ અને ધરતીને ભાળો. 

શિયાળે તડકાની હૂંફ, ઉનાળે સૂવાનું સુખ. 

કરેણ છે ત્યાં, ને બારમાસી; સુંદર ક્યારે લીલા તુલસી. 

એકઢાળિયું સામી બાજુ, 

છાણાં ને લાકડાની વચ્ચે – 

ઘઉંની કોઠી સાચવનારું.  

એકઢાળિયા ને ઓસરી વચ્ચે, અંદર છેલ્લે છેક રસોડું. 

ચૂલા સામે બેસીને ત્યાં, ઘર-ધણિયાણી ઘડે રોટલો. 

તાવડી, કથરોટ, તપેલી છે ત્યાં – 

પણ રાંધવાનો ત્યાં નથી ઓટલો.  

સાવ સાદા ને સંપત વિનાનાં, કાઠિયાવાડી ઘર અમારાં. 

ઘડિયાળ, રેડિયો, ટી. વી. શા નાં?  જ્યાં કેલેંડરના નહીં ઠેકાણા. 

ખબર નથી, હજી યે હશે ત્યાં સુખી-સંતોષી માનવ રહેનારા?  

અશોક ગો. વિદ્વાંસ