મુશ્કેલીને જ માર્ગ બનાવો
આપણા જીવનમાં રોજબરોજ અનેક ઘટનાઓ ઘટતી હોય છે.એમાંથી કેટલીક ઘટનાઓ આપણને ગમે એવી હોય છે અને કેટલીક ના ગમે તેવી. ના ગમતી ઘટના ઘટે ત્યારે આપને હતાશ થઇ જઈએ છીએ. Continue reading ‘મુશ્કેલીને જ માર્ગ બનાવો’ – રશ્મિ જાગીરદાર
“તમે જતાં રહ્યાં પછી” – ગઝલઃ મોહસીન મીર ‘સ્પર્શ’ – આસ્વાદઃ સપના વિજાપુરા
“તમે જતાં રહ્યાં પછી!”
વિશેષ કંઇ થયું નથી, તમે જતાં રહ્યાં પછી !
શ્વસન જરા શમ્યું નથી, તમે જતાં રહ્યાં પછી !
રમત બમત રમે નહીં, કશાયથી રીઝે નહીં ;
હ્રદય હ્રદય રહ્યું નથી, તમે જતાં રહ્યાં પછી !
ચમન,સુમન,નદી,ઝરણ,પહાડ ગીત ને ગઝલ;
ઘણું બધું ગમ્યું નથી, તમે જતાં રહ્યા પછી !
ગલી ગલી, ડગર ડગર, નગર નગર, અવાક છે;
કશું જ ધમધમ્યુ નથી તમે જતાં રહ્યાં પછી !
તમારૂ મુલ્ય કેટલું વધારે કંઇ ખબર નથી;
તમારૂં ઘર જમ્યું નથી તમે જતાં રહ્યાં પછી !
ધબક ધબક જતું રહ્યું પલક જબક જબક નથી,
બીજું કશું ગયું નથી, તમે જતાં રહ્યાં પછી !
– મોહસીન મીર ‘સ્પર્શ’
યુવા કવિ મોહસીન મીર ‘સ્પર્શ’ ગોધરા નિવાસી છે. એક શિક્ષક અને ખૂબ જ સારા ગઝલકાર છે. એમની આ ગઝલ મને ફેઈસ બુકમાંથી સ્વરાંકન સાથે મળી હતી. એમના સૂરીલા અવાજમાં આ ગઝલ સાંભળી મને આ ગઝલ વધારે પસંદ પડી ગઈ. આ ગઝલ પ્રિયતમાના જવા પછીશું શું થયું એની વાત એ રીતે દર્શાવામાં આવી છે કે વાત સીધી હૃદયમાં ઉતરે છે. કવિ દરેક શેરમાં કબુલ કરે છે કે તમે જતાં રહ્યાં પછી શું શું થયું છતાં કવિનું માન જળવાઈ રહે છે. મારો એક શેર અહિં યાદ આવી ગયો!
तूमसे बिछडके खास कुछ नही हुआ
बस जिंदगीसे हम खफा खफासे रहे
મત્લાના શેરમાં કવિ કહે છે કે
વિશેષ કંઇ થયું નથી , તમે જતાં રહ્યાં પછી !
શ્વસન જરા શમ્યું નથી, તમે જતાં રહ્યાં પછી !
વિશેષ કઇં થયું નથી. તમે જતાં રહ્યાં પછી એટલે તમારા જવાથી કંઈ જીવનમાં કઈ બહુ ફરક નથી આવ્યો. પોતાની વ્યથા તેમ છતાં છુપાવી શકતા નથી અને બીજા મિસરામાં કહે છે કે શ્વસન જરા શમ્યું નથી. પ્રેમિકા વગર નું જીવન કેવું છે? હૃદયમાં ઉત્પાત રહે છે. ચેન ક્યાંય પડેનહી. ક્યાંય ચેન પડે નહીં તેથી શ્વસન શી રીતે શમે ? શ્વસન શમવાની વાત કરી પોતાની બધી વ્યથા એક મિસરામાં કહી બતાવી છે. આનાથી વધારે પ્રિય વ્યક્તિને શું કહો કે તારા જવા પછી શું થાય છે?
રમત બમત રમે નહીં, કશાયથી રીઝે નહીં ;
હ્રદય હ્રદય રહ્યું નથી, તમે જતાં રહ્યાં પછી !
“દિલ હૈ કે માનતા નહીં , મુશ્કિલ બડી હૈ યેહ જાનતા નહીં। ” દિલ ક્યાંય લાગે નહીં , રમત ગમત માં કે પછી હવેનાં રમકડાં ફોન કે કૉમ્પ્યુટરમાંદિલ લાગે નહીં. બેચેની બેચેની રહે. દિલને મનાવવાની હજારો કોશિશ નિષ્ફ્ળ જાય કોઈ પણ વાતથી દિલ રીઝતું નથી. આવું જિદ્દી થઇ ગયું છેહ્ર્દય હ્રદય રહ્યું નથી, તમે જતાં રહ્યાં પછી !
ચમન,સુમન,નદી,ઝરણ,પહાડ ગીત ને ગઝલ;
ઘણું બધું ગમ્યું નથી, તમે જતાં રહ્યાં પછી !
ઘણીવાર કુદરતના આ અપ્રતિમ સૌંદર્ય ફક્ત કોઈની હાજરીને લીધે સુંદર લાગે છે. કવિને તો કુદરત ના દરેક રૂપમાં સૌંદર્ય દેખાય છે. ચમન હોય કે ફૂલ હોય નદી ઝરણ પહાડ કે ગીત અને ગઝલ !! કવિને આ ગમતી વસ્તુઓ છે. પણ જો પ્રિયતમાની ગેરહાજરી હોય તો ? તો આ ચમન માં જવું કોને ગમે આ સુમન આ નદી આ ઝરણ એ બધામાં શું પ્રિયતમા નહિ દેખાય? આ બધું જે અતિ પ્રિય હતું બધું એ હવે નથી ગમતું તમે જતાં રહ્યાં પછી !
ગલી ગલી, ડગર ડગર, નગર નગર, અવાક છે;
કશું જ ધમધમ્યુ નથી તમે જતાં રહ્યાં પછી !
કોઈનું મીઠું બોલવાનું, કોઈની હાજરી, કોઈનું હોવાપણું આપણા અસ્તિત્વને કેટલું તરબોળ રાખતું હોય છે. કોઈના જવાથી જે સુનકાર જે સન્નાટો છવાઈ જાય છે. એ કોઈ પ્રેમીનું દિલ જ જાણી શકે! પ્રિયતમા વગર બધે સુનકાર છે. ગલી ગલી , ડગર ડગર, નગર નગર બધું અવાક છે. કશું જ ધમધમ્યું નથી તમેં જતાં રહ્યાં પછી! ભીડમાં પણ પોતાની જાત એકલી લાગે ત્યારે સમજવું કે પ્યાર છે.
તમારૂ મુલ્ય કેટલું વધારે કંઇ ખબર નથી;
તમારૂં ઘર જમ્યું નથી તમે જતાં રહ્યાં પછી !
માણસની કિંમત માણસના ગયા પછી થાય છે. વ્યકિતની હાજરીમાં એની કિંમત થતી નથી. આ શેર જાણે કોઈ પ્રિયતમા માટે કહેવાયો હોય એવું નથી લાગતું. કોઈ એવી વ્યક્તિ જીવનમાંથી જતી રહી છે, અને એટલે દૂર ગઈ છે કે પાછી ફરી શકે એમ નથી એવું લાગે છે. તમારું મુલ્યકેટલું વધારે એ ખબર નથી પણ એ વ્યક્તિ જેનું આ ઘર છે એ ઘર જમ્યું નથી તમે જતાં રહ્યાં પછી!! અહીં એવી અઝીઝ વ્યક્તિની વાત થઇ રહી છે જે ઘરની મોભ જેવી હતી. એમની ચીર વિદાય સહન થતી નથી.
ધબક ધબક જતું રહ્યું પલક જબક જબક નથી,
બીજું કશું ગયું નથી, તમે જતાં રહ્યાં પછી !
હ્રદયે ધબકવાનું બંધ કર્યું, પલકો પણ તમારી રાહમાં જબક જબક નથી , બસ બીજું કશું ગયું નથી તમે જતા રહ્યાં પછી. મકતાના શેરમાં આખી ગઝલનો નિચોડ છે. કવિ ભલે કહે બીજું કશું ગયું નથી. પણ આખી ગઝલમાં એમની દુનિયા લૂંટાઈ ગઈ એવો ભાસ થાય છે. છતાં કવિ મત્લામાં કહે છે કે વિશેષ કાંઈ નથી થયું તમે જતા રહ્યાં પછી! એક સુંદર હ્રદયસ્પર્શી ગઝલ!
પ્રાર્થનાના પત્રો – (૧૦૨) – ભાગ્યેશ જહા
[૧૦૨] પ્રાર્થનાને પત્રો…
પ્રિય પ્રાર્થના,
ઠંડીના ચમકારા સાથે બેહજાર ઓગણીસ જઈ રહ્યું છે. હમણાં રાત્રે ગાંધીનગર વધારે ઠંડું પડી જાય છે એટલે અખબારો ‘પાટનગર ઠંડુગાર’ કે ‘ગાંધીનગર થરથર ધ્રુજે છે’ એવું લખે છે. Continue reading પ્રાર્થનાના પત્રો – (૧૦૨) – ભાગ્યેશ જહા
અંતરનેટની કવિતા – (૯) – અનિલ ચાવડા
‘જેટલા ઘસાવ એટલી મહેક આવે’
લોગ ઇનઃ
સ્હેજ જો હળવાશ છે? તો કર કવિતા!
હોઠ ઉપર હાશ છે? તો કર કવિતા! Continue reading અંતરનેટની કવિતા – (૯) – અનિલ ચાવડા
બે કાંઠાની અધવચ – (૧૨) – પ્રીતિ સેનગુપ્તા
બે કાંઠાની અધવચ – (૧૨) – પ્રીતિ સેનગુપ્તા
પ્રકરણ – ૧૨
કેતકીનાં લગ્ન નક્કી તો થઈ ગયાં, પણ ત્યારથી માઇને બહુ ચિંતા થતી હતી, કે સાસરામાં કેવું લાગશે કેતકી રસોઇ નહીં કરી શકે તો. દીજી એ સાંભળીને બહુ હસ્યાં હતાં, અરે, તને તારી છોકરીની હોંશિયારી ખબર નથી. એ તો રસોડામાં ગયા વગર બધું શીખી ગઈ છે. ફક્ત જોઈને, ને ચાખીને, કેટલીયે વાનગીઓ એને આવડી ગઈ છે. Continue reading બે કાંઠાની અધવચ – (૧૨) – પ્રીતિ સેનગુપ્તા
વિશિષ્ટપૂર્તિ. વાર્તા અને કાવ્ય.રેખા સિંધલ. કાવ્ય, સરયૂ પરીખ
“વાંસળી મૂક હવે એક બાજુ, ભણીશ નહી તો અમારી જેમ ખેતરમાં મજૂરી કરવી પડશે.” પિતાનો આ આદેશ પાળ્યા વગર નવ વર્ષના મિહિરનો છૂટકો ન હતો.
વાંસળી જ નહી સંગીતના બધા જ વાજીંત્રો મિહિરને શિશુકાળથી ખૂબ જ પ્યારા પણ ગામડાં ગામમાં અન્ય વાજીંત્રોનો તો સ્પર્શ પણ દુર્લભ! ક્યારેક કોઈક ભજનમંડળી આવે ત્યારે જ જોવા સાંભળવા મળે! મંદિરની ઝાલર એનું દીલ ડોલાવી દે અને વાંસળી સાથે દોટ મૂકીને વાંસળીવાળાના ઓટલે બેસી એની વાંસળીના સૂર સાથે સૂર મીલાવવા એનું મન તલપાપડ થતું પણ અભ્યાસ મૂકીને જવાય જ નહી ને!
“આ મિહિરને તો અમારે ડોકટર બનાવવો છે.” પિતાના સ્વપ્ન સાંભળીને એને પુરૂં કરવા એ મથ્યા કરતો અને વાંસળી પર ધૂળ ચઢ્યા કરતી. પછી તો વાંસળી, એની સાથેના બાળપણના સંભારણા, મિત્રોની મજાક, બાપાના ઠપકા અને શેરીની ધૂળ બધું દૂર થતું ગયું. પહેલાં પિતાના અને પછી પત્નીના સ્વપ્નો પૂરા કરવામાં સંગીત પ્રત્યેનો પ્રેમ હ્રદયમાં ઊંડે ધરબાઈ ગયો. વર્ષોના વ્હેણમાં પૈસા ભેગા થતા ગયા અને જીંદગી ખર્ચાતી ગઈ.
પ્રતિષ્ઠીત ડોકટરની વ્યસ્ત જીંદગીમાં ભૂલાયેલ વાંસળીના સૂર દૂર નીકળી ચૂક્યા હતા. નાનકડા શહેરની મોટી શેરીના કાટખૂણે આવેલ નિદાનકેન્દ્રમાં એમનો વ્યવસાય ધમધોકાર ચાલતો હતો. એક દિવસ બહાર નીકળીને રોજીંદા ક્રમ પ્રમાણે તેઓ કારમાં બેસવા જતા હતા ત્યાં સામેની દુકાન પાસે ઉભેલા નવ વર્ષના એક બાળક પર તેની નજર પડી. એના હાથમાં વાંસળી જોઈ પગ થંભી ગયા. બાળપણનો મિહિર જાણે એ તરફ જવા પ્રેરતો હતો. બાળક પાસે જઈને એણે ખૂબ પ્રેમથી પૂછ્યું, “આ વાંસળી મને આપીશ?”
બાળકે એના હાથમાં વાંસળી મૂકી અને મિહિર બદલામાં રૂપિયાની મોટી નોટ આપી પૂછ્યું, “ ચાલશે?” બાળકે હકારમાં માથું ધૂણાવ્યું.
પાછા વળીને કારમાં બેસતા પહેલાં જ વાંસળીને એમણે હોઠ પર મૂકી. જમણી બાજુથી આવતી એક કારનો એમને ધક્કો લાગ્યો અને ઓચિંતી બ્રેકની ચરચરાટી ભરી ચીસમાં વાંસળીના સૂર ડૂબી ગયા…પણ એક જ ક્ષણ અને ડોક્ટર બચી ગયા. વાંસળીએ એમને જીવતદાન આપ્યું હતું ને! રોમેરોમમાંથી નીતરતા આનંદ સાથે કારની સીટ પર બેસી ડ્રાઈવરને ગાડી હંકારવાની સંજ્ઞા આપી મિહિરે વાંસળી વગાડવાનું ફરી શરૂ કર્યુ.
———
કાળચક્ર રેખા સિંધલ
તરસનો દરિયો પી અને પ્યાસ બુઝાવી આશની
ભુખની જ્વાળાને ઠારી નકોરડાં ઉપવાસથી
કામની તડપને ઝડપથી વાળી કાર્યોમાં અંતે,
ઈચ્છાઓના સ્મશાનમાં, સળગતી રાખના ઉજાસમાં
ભૂત કહે ભાવિને, તારી સંગાથે આજ આનંદ ભયો
પણ પળમાં જ હું થયો નાનો, તું સદાય મોટો
તું પલટતો હું માં અને થાય ક્ષીણ ક્ષણે ક્ષણે.
———–
જ્યારે પ્રયત્નો ઓછાં પડે ત્યારે સમર્પણ અને સ્વીકારનો ભાવ આવી જાય છે.
ભૂતકાળ યાદ કરી ભવિષ્ય થોડો સમય આનંદ પામે, પરંતુ ભવિષ્યની ચિંતાઓ મોટું સ્વરૂપ લઈ લે છે.
ભૂતકાળ- તું અને ભવિષ્ય -હું, ભૂતકાળ ક્ષીણ થતો જાય અને ભવિષ્ય પ્રાધાન્ય લે છે.
રેખા સિંધલ…અક્ષયપાત્ર/Axaypatra
——————————————————————————————-
યાદ ન કરાવ….સરયૂ પરીખ
નહીં રે કરો મારા કાન્હાની વાત,
દિલના દરવાજેથી વાળી લ્યો વાત,
આરત અક્ષરની ના એને વિસાત,
સખી! નહીં રે કરો મારા કાન્હાની વાત…..
ઉધ્ધવજી આવ્યા ને લઈ ગ્યાં અમ પ્રાણ,
હવે એની લગનીના ચાલ્યાં લખાણ,
રહેવા રે દયો હવે એના વખાણ,
સખી! નહીં રે કરો મારા કાન્હાની વાત…..
રુકમણી બોલાવે દોડી ગ્યા ક્હાન,
હવે એની પ્રીત્યુની ત્રિલોકે જાણ,
આકરી રે સુણવી એ અપહરણ ક્હાણ,
સખી! નહીં રે કરો મારા કાન્હાની વાત…..
વાતને વિસારૂં ઘાવ મ્હાણ રે રૂઝાય,
આંખોની ઓઝલમા નીર જઈ સૂકાય,
જીવ મારો રહી રહીને કળીયે કપાય,
સખી! નહીં રે કરો મારા કાન્હાની વાત…..
એંધાણી આજ લહે ધ્યાન મારૂં બ્હાર,
અષાઢી અંબર ઝળુંબે મારે દ્વાર,
‘તારો છું‘ કહીને આલિંગે ઘનશ્યામ,
સખી! વ્હાલપ વિભોર સુણું કાન્હાની વાત…..
———
કોલેજમાં ભણતો અને નવા સંબંધોમાં ખોવાયેલો દીકરો ઘેરથી જાય પછી માતાનું દર્દ કેવું હોય! અને એક હેતભર્યા બોલથી માને કેવી રીતે જીતી લે છે…
પ્રતિભાવઃ તમારી કૃષ્ણની કવિતા ખરેખર અનોખી, અનેરી છે, અને મને અત્યંત પ્રિય છે. Dr. P. A. Mevada
મિત્રો સાથે વાતો. ઊર્મિલ સંચાર. નવલિકાઃ સરયૂ પરીખ
ઊર્મિલ સંચાર, પ્ર. ૧૦ ઝરમરમાં ઝાપટું. નવલિકાઃ સરયૂ પરીખ
http://ઊર્મિલ સંચાર, પ્ર. ૧૦ ઝરમરમાં ઝાપટું. નવલિકાઃ સરયૂ પરીખ
પ્રકરણ ૧૦. ઝરમરમાં ઝાપટું
લયબદ્ધ લોક સંગીતના મધુર તાનમાં અંજલિ, શોમ અને મિત્રો નાચતાં હતાં. આનંદના એ માહોલમાંથી અંજલિના મમ્મી, મંજરીને જરા ખેંચીને દાદા સામે હાજર કરવામાં આવ્યાં. અંજલિએ જોયું, અને તે પણ પોતાની મમ્મી પાછળ આવી. “આ શું સાંભળું છું? મારી પૌત્રી એક મુસલમાન માવડીનાં છોકરા સાથે પરણે છે? મારો દીકરો જીવતો હોત તો આવું ન થવા દેત!” આ સાંભળીને અંજલિએ જોયું કે તેની મમ્મીને ચાબખો વાગ્યો હોય તેમ વળ ખાઈ ગઈ.
“ભાઈ! દાદાજીને તમારે ઉતારે લઈ જાવ, હું હમણાં આવું છું.” અંજલિએ જરા સખ્તાઈથી આદેશ આપ્યો. એ સાંભળી મંજરી અંજલિને વારતી હોય તેવી નજરે જોઈ રહી.
“મહા અનર્થ…!” એમ બોલતા બોલતા, દાદા લાકડીને ટેકે ભત્રીજા સાથે જતા રહ્યા. મમ્મીને લઈને અંજલિ પાછી બધાં સાથે સંગીતમાં જોડાઈ. વેવાણનો ચહેરો જોઈ માહી ‘કંઈક અણઘટિત’ છે તે સમજી ગઈ.
કાર્યક્રમ પુરો થયો અને બધા વિખરાયા. અંજલિનો ગંભીર ચહેરો જોઈ, તેના બન્ને હાથ પકડી શોમ તેની આંખોમા આંખ પરોવી પ્રશ્નભરી નજરે જોઈ રહ્યો.
“મારા દાદાએ ધમાલ કરી મૂકી છે, અને વચ્ચે મારી મમ્મી સોરાઈ રહી છે.” અંજલિ રડમસ ચહેરે બોલી.
“પણ શું થયું? મને કહે,” શોમ ઉત્સુક્તાથી બોલ્યો.
“મારા દાદા તમારા અબ્બાસમામાને મળ્યા અને જાણ્યું કે માહીમમ્મી મુસ્લિમ છે. એકદમ આપણા લગ્નનો વિરોધ જણાવ્યો. દાદા પોતાની માન્યતાઓને અનુસરે તેનો વાંધો નથી પરંતુ ‘મારો દીકરો હોત તો આવું ન થવા દેત’ એમ કહીને મારી મમ્મીને બહુ આઘાત આપ્યો છે.” અંજલિની આંખો ભરાઈ આવી.
“પણ તારા પપ્પા તો એવા વિચારના હતા જ નહીં. ચાલો, આપણે દાદા સાથે વાત કરીએ, ભલે ને મોડી રાત છે.” શોમ બોલ્યો અને બન્ને દાદાના ઉતારા તરફ વળ્યા.
“હું તમને ઇતિહાસ જણાવું.” અંજલિ બોલી, “મારા પપ્પાને દાદાના સંકુચિત વિચારો માટે અત્યંત અણગમો હતો, અને દાદાને પપ્પાના સિધ્ધાંતો માટે નફરત. દાદાએ કદી પપ્પા વિષે વખાણનો શબ્દ કહ્યો નથી બલકે, પપ્પાની પ્રવૃત્તિઓ તેમને શર્મજનક લાગતી. દાદીના અવસાન પછી પપ્પા ગામડેથી ઘર છોડી નીકળી ગયા હતા. મમ્મી સાથે લગ્ન કરવાના હતા ત્યારે મમ્મીના આગ્રહને લીધે દાદાને મળવા ગયા હતા. બસ, પછી મમ્મી કાગળ લખી સંબંધ રાખતી…એ સિવાય ખાસ મનમેળ નહોતો.”
શોમ અને અંજલિએ ઉતારા પર આવીને બારણે ટકોરા માર્યા ને ભત્રીજાએ તરત બારણું ખોલ્યું. દાદા પથારી પર સંકોડાઇને બેઠાં હતાં. શોમ નજીક ખુરશી ખેંચી બેઠો અને અંજલિ નારાજગીના ભાવ સાથે ઊભી રહી. “દાદા, તમને મારી સામે તો વાંધો નથી… તો મારી મમ્મી મુસ્લિમ છે તે એટલું બધું અગત્યનું છે?” શોમ નમ્રતાથી બોલ્યો.
દાદા સખ્ત અવાજમાં બોલ્યા, “આવા લગન થાય જ નહીં. હું તો જોષીસાહેબનું ઉચ્ચ કુટુંબ સમજીને આવ્યો હતો. આવામાં તો અમારી આબરુના કાંકરા થઈ જાય.”
“વડીલ, મારી મમ્મીને લીધે ‘જોષી’ નામની ગરિમા વધી છે, ઘટી નથી.” શોમ ગૌરવથી બોલ્યો.
“દાદાજી! ભલે તમારી આવી માન્યતા છે. પણ તમે મારા પપ્પા ‘આ લગ્ન ન થવા દેત’ એવું કેવી રીતે માન્યું? તમે મારા પપ્પાના શું વિચારો હતા એ જાણવા કોઈવાર પ્રયત્ન કર્યો છે કે આજે આવો મોટો ચાબખો તમે મમ્મીને માર્યો?” અંજલિ વ્યાકુળતાથી બોલી.
“તમને જેમ ફાવે તેમ કરો. હું કાલે સવારે જ અહીંથી હાલ્યો જઈશ.” બેદરકારીથી તેમણે નિર્ણય જણાવ્યો.
“દાદા એવું ન કરો,” શોમે કહ્યું…પણ દાદાએ ગુસ્સામાં મોઢું ફેરવી લીધું.
“ભલે, જેવી તેમની મરજી,” કહીને અંજલિ દાદાના ચરણસ્પર્શ કરી બારણા તરફ જતાં બોલી, “ભાઈ, દાદાને સાંચવીને લઈ જજો.” શોમે બહાર નીકળતા પહેલાં, પાકીટમાંથી રૂપિયાની થોકડી કાઢી ભત્રીજાને આપી દીધી.
શોમે બહાર નીકળી અંજલિને કમ્મરે હાથ મૂકી વ્હાલ કરી કહ્યું, “જવા દે…Life is too short to waste and too long to ignore. સૌને તેમની માન્યતાઓ મુબારક.”
ઘેર જઈને અંજલિએ મંજરીને બધી વાત જણાવી અને ખાસ ચેતવણી આપી, “જો મમ્મી, તેં દાદાને સન્માન આપવાના બનતા પ્રયત્નો કર્યા છે. કાલે તેઓ જઈ રહ્યા છે તે બાબત તારે બિલકુલ પોતાનો વાંક નથી ગણવાનો.” કહીને અંજલિ તેની મમ્મીને ભેટી. “ઓ મારી વ્હાલી મમ્મી! મારે ખાતર, પપ્પાના સિધ્ધાંતોને ખાતર, કબૂલ?” અને મંજરીએ હળવા દિલથી “બહુ રાખતા ના રહે, તેને વહેતા રે મૂકીએ” ગાઈને દીકરીને સંમતિ આપી દીધી.
અંજલિએ સુવાની તૈયારી કરી પણ ઉંઘ તો ક્યાંય વરતાતી ન હતી. કુમારિકા તરીકેની છેલ્લી રાત! તે બારીની ઓથે વરસતી ઝરમરને ઘેલછાભરી જોઈ રહી.
ધૂમ્મસની આછેરી ચાદર ત્યાં દૂર સુધી,
નીતરતા ટીપાની ઝાલર ત્યાં દૂર સુધી.
પત્તાને ફૂલોનો થરથરાટ ધીર અધીર,
મસ્તક નમાવીને વૃક્ષો દે તાલ મધીર.
ઊંચેરી બારીની કાંગરીની કોર પર,
સુંદર ને શર્મિલા ચહેરાની આડ પર,
નીલમ સી આંખોની કાજળની કોર પર,
ભીની થઈ પાંપણ, યાદોની છોર પર.
આંસુનાં આવરણ ઉતારવાને, ઓ સજન!
ઉત્સુક મન ઘેલું ને આતુર, ઓ રે સજન!
પાંખો ફફડાવું, તું આવે, ઓ રે સજન!
અવની ને આભનું ઝરમર મીલન સજન!
“હવે ઊંઘી જા બેટા,” એવું બે ત્રણ વખત સાંભળ્યાં પછી અંજલિ મીઠી નીંદરમાં ખોવાઈ ગઈ.
અરૂણોદયની સુરખીમાં, દરિયા કિનારે શોમ રોજના નિયમ પ્રમાણે દોડી રહ્યો હતો. તેને લાગ્યું કે પાછળથી કોઈ બોલાવી રહ્યું હતું. શોમે ધીરા પડી પાછળ જોયું તો એક સજ્જન આશ્રમના પાછલા દ્વારમાંથી નીકળી, તેના તરફ આવી રહ્યા હતા. નવાઈથી તે જોઈ રહ્યો અને પરિચીત ચહેરાની યાદ સાથે અણગમાનો ભાવ ઊપજ્યો.
“માફ કરજો, હું અંજલિના મામા,” હાંફતા તે બોલ્યા.
“હાં મને ખ્યાલ આવી ગયો…નમસ્તે.” શોમે જરા રૂક્ષતાથી અભિવાદન કર્યું.
“મારી દીકરી માયાએ તમારી સાથે અમેરિકાના ગ્રીનકાર્ડ માટે લગ્ન કરવાનું કપટ કર્યું, તેની હું માફી માગું છું. માયાએ પણ હાથ જોડીને માફી માંગી છે.” સજ્જન ગળગળા થઈ બોલ્યા.
શોમ ગૂંચવાઈને બોલ્યો, “તમને પણ આંચકો લાગેલો, ખરૂં? અંજલિએ કહેલું કે તમારા પરિવાર અને માયાની વચ્ચે સમાધાન કરાવવાનો તેણે પ્રયત્ન કરેલો. બધું ઠીક છે?… ખેર, મને એ અનુભવથી ઘણું શીખવા મળ્યું…અંત ભલા તો સબ ભલા. આપણે હવે તે ભૂલી જઈએ. તમે લગ્નમાં આવ્યા તે સારું કર્યું, સ્વાગત.” કહીને શોમે હસીને હાથ જોડ્યા અને ફરી દોડવાનું શરુ કર્યું.
સવારમાં પ્રાર્થના હોલમાં વૈદ્યજીના આદેશ મુજબ અંજલિના મમ્મી વ્યવસ્થા કરાવી રહ્યાં હતાં. સફેદ અને પીળાં ફૂલોથી શણગારેલો હોલ સ્નેહનાં મંત્રોથી ગુંજતો હતો. બધા સમજી શકે તે પ્રમાણે વૈદ્યજી મંત્રોચ્ચાર બોલ્યાં, અને શુકનની ઉબટન શોમ-અંજલિના ગાલે લગાડવામાં આવી. “રમેશભાઈ અને માહીબેન, આજના લગ્ન અનોખા પ્રકારના થશે.” વૈદ્યજીએ હસતાં હસતાં શોમના માતા-પિતાને કહ્યું.
“અમારું દિલ આનંદથી હર્યુંભર્યું છે અને વાતાવરણ પવિત્ર લાગે છે. આમેય અમારામાંથી કોઈ ચુસ્ત કર્મકાંડમાં માનતા જ નથી.” ડો.રમેશ માહીને આગળ કરી બોલ્યા. માહી ભારે સાડીમાં સજ્જ અને વાળમાં વેણી…અહા! રમેશ નવાં પરણેલાં હોય તેવી રસભરી નજરથી પત્નીને જોઈ રહ્યા હતા… જે નીના અને આસપાસના જાનૈયાઓએ નોંધ્યું.
ત્યારબાદ મહેંદી લગાવવાનો શોખ પુરો કરવા અંજલિએ નાની કલાકારી ‘શોમ’ના નામ સાથે પોતાનાં હાથમાં કરાવી અને નીનાએ બન્ને હાથ બરાબર મહેંદીથી સજાવવાનો લ્હાવો લીધો. સારા, સ્ટિવ અને આરી પણ છોકરીઓ સાથે જોડાયા ત્યારે અંજલિનાં મામીએ પૂછ્યું, “હ્યુસ્ટન કરતાં અહીં સારું છે કે નહીં?” અને શોમના મિત્રોએ કહ્યું, “ઓહ! ગોઆ અને તમે બધાં…આ અમારી જિંદગીનો અદભૂત અને અવર્ણનીય અનુભવ છે.” શોમે દૂરથી અંજલિને ઈશારો કરીને બોલાવી અને બન્ને દરિયા કિનારા તરફ નીકળી ગયા.
મંડપનું બાંધકામ અને સજાવટ અંજલિની યોજના પ્રમાણે થઈ રહ્યું હતું. સફેદ તંબુની આસપાસ લાલ, લીલા પડદા અને તોરણ પર સુંદર ફૂલો ઝૂલતા હતા. શોમ ચારેબાજુ નિરીક્ષણ કરી ખાત્રી કરી રહ્યો હતો કે પવનની ગતિ વધે તો પણ મંડપ હલે નહીં.
“હું પણ અત્યારે બધું જોઈ લઉં. દુલ્હન બનીને આવીશ ત્યારે તો કોણ જાણે, મારી આંખ ઊંચી થશે કે નહીં!” અંજલિ શોમના હાથમાં હાથ પરોવી બોલી. વર-કન્યા મંડપ, દરિયો અને પોતાનાં સૌભાગ્ય પર હરખાઈ રહ્યાં.
દાદાના ઉતારા પાસે જતાં મંજરી બોલી, “બાબા! હું સવારે પ્રાર્થના હોલમાં આવતા પહેલા શ્વસૂરજીને મળવા ગઈ હતી, પણ તેમના નિર્ણયમાં ફેર ન પડ્યો.” દાદા ગાડીનો સમય થતા નીકળ્યા અને મંજરીએ ભારે હૈયે વિદાય આપી. વૈદ્યજીએ મંજરીને કહ્યું, “આજે અંજલિનો ખાસ દિવસ છે. તેની ખુશી આજે આગવું સ્થાન લે છે. દાદાને ધર્મના વાડાનું મહત્વ છે અને આપણને માનવીના સદગુણોનું…”
કરતા ફરિયાદ રુંધી અંતરનું વ્હાલ,
હો સાચું કે ખોટું, ભલે તેનું અભિમાન,
અંતરથી આપીએ શુભેચ્છા સન્માન,
સમજણ સિધ્ધાંતોનું જાળવી સ્વમાન.
——
આવતા રવિવારે પ્ર.૧૧. ‘ઊર્મિલ સંચાર’ નવલિકા, મારી નવલકથા ‘ફ્લટર ઓફ વિંગ’ની કથાવસ્તુ પર આધારિત છે. ગુજરાતીમાં નવલિકા લખવાના પ્રોત્સાહન માટે સાહિત્ય રસિક મિત્રોનો આભાર. મારી અંગ્રેજીમાં, Flutter of Wings…a poetic novel by Saryu Parikh is open to read on, https://saryu.wordpress.com
રંગોળી…ઈલા મહેતા
થોડી ખાટી, થોડી મીઠી – (૧૧) – દિપલ પટેલ
થોડી ખાટી, થોડી મીઠી – (૧૧) – દિપલ પટેલ
તમે અગાઉના લેખથી હવે અમારી કોલેજના પ્રિન્સિપાલ ડો.વિઠ્ઠલ કામતને ઓળખતાં થઇ ગયાં હશો. ખુબ મહેનતુ, ભોળા અને કર્મનિષ્ઠ. તેઓ માત્ર કોલેજના કામ ઉપર નહિ પણ છોકરીઓની પર્સનલ બાબત હોય એમાં પણ પોતાની દીકરી હોય એમ રસ લેતાં અને ફોન કરો ને અડધી રાત્રે હાજર થઇ જતાં. Continue reading થોડી ખાટી, થોડી મીઠી – (૧૧) – દિપલ પટેલ
મુકામ Zindagi – સ્ક્રીપ્ટઃ બ્રિન્દા ઠક્કર – રજુઆતઃ જિગર અભાણી
આજે આ લખું છું ત્યારે હૃદય ચિરાય છે. મન ચિચિયારીઓ પાડી રહ્યું છે. આંસુ કેમેય રોકાતા નથી ને એટલે થયું કે બધું લખી નાંખું. જેટલું મનમાંથી વહી શકે તેટલું વહાવી નાંખું. આખું વિશ્વ જાણે એકાએક ભેંકાર થઈ ગયું છે. Continue reading મુકામ Zindagi – સ્ક્રીપ્ટઃ બ્રિન્દા ઠક્કર – રજુઆતઃ જિગર અભાણી
ચાલો મારી સાથે. – (3) – ઉત્કર્ષ મઝુમદાર
ચાલો મારી સાથે. – (3) – ઉત્કર્ષ મઝુમદાર
વાત તો એવી કરેલી કે શેક્સપિયરને પોરો ખાવા દઈએ પણ પછી પ્રતિભાવ મળતા જોઈને થયું શું કામ પોરો ખાવા દઈએ. શેક્સપિઅર મહારાજ ના નથી પાડવાના પછી શું વાંધો છે એટલે દાવડાના આંગણાના વાચકો માટે આ સૌ નવો નક્કર લેખ કે જે અગાઉ ક્યાં છપાયો નથી તે મોકલું છું. આશા રાખું છું કે આ પણ ગમશે. હું મૂળે નાટકનો કલાકાર છું. પ્રેક્ષકો જેમ જેમ દાદ આપતા જાય તેમ તેમ અમે ખીલતા જઇયે અમે. તમારો પ્રતિભાવ મારુ શેર લોહી ચઢાવશે. Continue reading ચાલો મારી સાથે. – (3) – ઉત્કર્ષ મઝુમદાર
